Met de schrik vrij na factuurfraude

NIJKERK – Even vreesde Heinz Ros dat hij de deuren van zijn bedrijf kon sluiten. De Nijkerkse ondernemer ontdekte onlangs dat criminelen gefraudeerd hadden met facturen die hij naar zijn klanten gestuurd had.

De eigenaar van Ros Zonwering & Decorette kwam daar achter door het uitblijven van aanbetalingen. ,,Wij vragen klanten altijd om een percentage van het offertebedrag vooruit te betalen. Pas hadden we een opdracht waarbij dat nog niet gebeurd was. Omdat de materialen snel binnen kwamen, waren we toch alvast gestart met de montage. Vervolgens betaalde deze klant na de oplevering keurig netjes binnen een paar dagen de factuur.”

Vreemd, vond Ros en dus belde hij op. Waarna hij te horen kreeg: maar ik heb die aanbetaling ook gewoon netjes gedaan. De betreffende klant stuurde als bewijs een kopietje van zijn bankafschrift en de factuur op. Daar stond een ander rekening- en factuurnummer op. ,,Toen wist ik: dit is foute boel.”

Diefstal uit brievenbus
Wat bleek? Criminelen hadden zijn facturen onderschept uit de brievenbus en aangepast, waarschijnlijk door op zondagavond vermomd als PostNL-medewerker de brievenbus te openen. Ros is niet de enige ondernemer op wie criminelen het voorzien hadden. De politie kwam halverwege mei met een officiële waarschuwing voor factuurfraude in Nijkerk, Nijkerkerveen en Barneveld. Inmiddels hebben volgens de politie tientallen gedupeerde bedrijven aangiften gedaan.

,,Toen ik achter de factuurfraude kwam, heb ik meteen alle klanten gebeld waarbij nog facturen open stonden. Daar zaten een paar hele grote bedragen tussen. Je moet dan denken aan tienduizenden euro’s. Als die ook verkeerd overgemaakt waren, had ik mijn deuren wel kunnen sluiten”, zegt Ros. Gelukkig bleek de schade mee te vallen. Drie klanten hadden geld naar het frauduleuze rekeningnummer over gemaakt. ,,De totale schade bedraagt ongeveer 5.000 euro. Nog steeds heel vervelend. Ik kan waarschijnlijk fluiten naar dat geld en het heeft me een paar dagen tijd gekost, maar het had veel erger kunnen zijn.”

Officieel kan Ros Zonwering & Decorette die schade verhalen op haar klanten. Die moeten voordat ze geld overmaken checken of het rekeningnummer klopt (zie kader). Maar daar begint de Nijkerkse ondernemer niet aan. ,,Zij hebben een factuur van ons gekregen en te goeder trouw gehandeld. Als je ze wilt wegjagen – waarbij ze hun verhaal ook nog eens rondvertellen – moet je een aanmaning sturen om ze nog een keer te laten betalen. Ze zoeken wel uit of ze dit op hun aansprakelijkheidsverzekering kunnen verhalen, maar daar heb ik nog niets van gehoord.”

Maatregelen
Ros Zonwering & Decorette heeft in ieder geval maatregelen genomen na de factuurfraude. Het Nijkerkse bedrijf doet haar facturen niet meer in het weekend op de post en geeft ze bij voorkeur af bij een postagentschap, zoals de Bruna. ,,We hebben ook overwogen om digitaal te gaan factureren. Maar ook zulke facturen kunnen onderschept worden. Helemaal safe ben je nooit.”

‘Ontvanger factuur draait in principe op voor schade’

Wie draait erop voor de schade van factuurfraude: het bedrijf dat de factuur verstuurde of juist de ontvanger? Dat was de inzet van een rechtszaak tussen bouwbedrijf Heijmans Civiel en waterschap De Dommel in december 2015. Het waterschap had een door criminelen vervalste factuur gekregen en vervolgens 433.182,40 euro overgemaakt naar een verkeerd rekeningnummer. De Dommel weigerde twee keer te betalen, waarna de rechter uitkomst moest bieden. Die stelde het bouwbedrijf in het gelijk: de ontvanger van de factuur is verantwoordelijk voor de betaling. En die is pas geslaagd als het geld op de rekening staat van de schuldeiser. ,,In wezen is sprake van een soort ‘ontvreemding’ tijdens het ‘transport’ waardoor het geld de schuldenaar wel heeft verlaten maar de schuldeiser niet heeft bereikt”, aldus de rechter. ,,Bij gelddiefstal tijdens een fysiek transport zou de uitkomst rechtens niet anders zijn.”